Marcel Pinas werd geboren op 22 maart 1971 in Pelgrimkondre, in het district Marowijne in Noordoost Suriname. Zijn geboortedorp ligt nabij Moengo en Moiwana, twee plaatsen die midden in het conflict van de Binnenlandse Oorlog stonden. “Er is niets over gebleven van de plaats waar ik ben opgegroeid. Het is als een droom: je kan het zien maar niet in de realiteit. Alles is verdwenen door de burgeroorlog.” In 2010 richtte hij er de Tembe Art Studio (TAS) op voor lokale jongeren en beginnende kunstenaars, gevolgd door de opening van het Contemporary Art Museum Moengo (Camm) in juli 2011, een expositieruimte met kunst op internationaal niveau. In 2011 verscheen tevens zijn monografie MarcelPinas,Artistmorethananartist bij Jap Sam Books.
Een belangrijk thema in het werk van Marcel Pinas is de Surinaamse Marron cultuur waar hij van afstamt. Kibriakulturu of behoedonzecultuur is de drijvende kracht achter zijn werk. Pinas wil dat zijn werk mensen aanzet om de kennis te behouden die nog is overgebleven, om deze vast te leggen met als doel de waardering te bevorderen voor de vaardigheden die ze hebben. Dit is specifiek van toepassing op zijn eigen Surinaamse N’dyukaMarron gemeenschap, ook wel bekend als Aucaners.
Naast zijn karakteristieke gebruik van Afaka symbolen, gebruikt Pinas culturele objecten van de Marron zoals delen van een boomstamkano, stukken van paris peddels, kleine matapis (langgerekte, geweven rotan buisjes die gebruikt worden om repen cassave uit te persen), stukken pangi stof (geruite stof gebruikt voor lenden- en omslagdoeken), papamonis (schelpen die voorheen werden gebruikt als valuta), kokolampen (olielampen) en aluminium lepels. Naast gemengde-techniek schilderstukken op schilderslinnen, produceert Pinas ook grote installaties voor in de openbare ruimte. In 2011 nam hij bijvoorbeeld met zijn installatie KibiWiTotem deel aan ArtZuid in Amsterdam.
Pinas studeerde aan de Nola Hatterman kunstacademie (Suriname) van 1987 tot 1990. Zijn werk als kunstenaar werd bepaald gedurende zijn tijd in Jamaica van 1997 tot 1999 aan de Edna Manley College of Visual and Performing Arts waar hij werd verkozen tot topstudent van de afstudeerklas van 1999. Hoewel de twee jaar (2007-2008) die hij spendeerde op de Rijksacademie in Amsterdam geen verandering in zijn thema’s bracht, voegden ze een nieuwe, meer universele dimensie toe aan zijn werk.
Vrij vertaald uit Wakaman.Drawinglines–connectingdots, p. 30, 2009
Toen Marcel Pinas (1971) op 16-jarige leeftijd zijn tekeningen en aquarellen maakte op het Nola Hatterman Instituut in Paramaribo, woedde in zijn geboortestreek, het noordoostelijk gelegen Marowijne, een bloedige burgeroorlog tussen de manschappen van legerleider Desi Bouterse en de guerrilla’s van zijn voormalige lijfwacht, Ronnie Brunswijk. Twee realiteiten die met de rug naar elkaar toe stonden.
In 1997, was Marcel Pinas een lokaal succesrijk kunstenaar. Zijn tekeningen en aquarellen, vaak met inlandse thema’s, waren populair. Ze gingen hem gemakkelijk af. De regering gaf hem – samen met Robert Enfield, George Struikelblok en Humphrey Tawjoeram – een beurs om op het Edna Manley College of Visual and Performing Arts op Jamaica zijn opleiding te vervolgen. Daar werd hij met beide benen op de grond gezet. Daar werd hem duidelijk gemaakt dat hij, als hij niet bereid was van zijn succesvolle, maar traditioneel geplaveide weg af te wijken, dat hij dan beter meteen naar Suriname kon terugkeren. Voor het eerst werd hij gedwongen om zich te bezinnen op wát hij wilde zeggen en uitdrukken en de-manier-waarop daaraan ondergeschikt te maken. De ene realiteit werd gedwongen de andere in de ogen te kijken.
Curriculum vitae
Education
- 1987-1990
Nola Hatterman Art Institute, Paramaribo, Suriname
- 1993-1994
Transitional year Anton de Kom University, Paramaribo, Suriname
- 1994-1995
Art teacher training, I.O.L., Paramaribo, Suriname
- 1997-1999
Edna Manley College for the Visual and Performing Arts, Kingston, Jamaica
- In between
Participated in several workshops by international artist, Suriname
- 2005
Residency at the Vermont Studio Center, Vermont, USA
- 2007-2009
Residency at the Rijksacademie, Amsterdam, The Netherlands
Work Experience
- Since 1992
Artistic employee at the Nola Hatterman Art Academy
- 2010
Founder Kibii Wi Foundation and Tembe Art Studio (TAS) in Moengo
- Since 2010
Elected as Young Global Leader to the YGL community, part of the World Economic Forum
Awards
- 1999
Edna Manley College for Visual and Performing Arts, Kingston, Jamaica, Top Student 1999 graduating class
- 2003
Business Finance Art Award, Utrecht, the Netherlands
- 2005
First price for outdoor installation Bewegter Wind, Sachsenberg, Germany
Selected Solo Exhibitions
- 2011
Kibii Wi Koni Marcel Pinas The Event, De Hal, Paramaribo, Suriname
- 2011
Kibii Wi Koni Marcel Pinas The Event, comprehensive exhibition of installations, KKF, Paramaribo, Suriname
- 2011
Kibii Wi Koni Marcel Pinas The Event, Moengo, Suriname
- 2011
Kibri A Kulturu, Bergen NH, the Netherlands
- 2011
Kibii Wi Koni, Camp de la Transportation, St. Laurent, French Guiana
- 2009
Kibii Wi, Stedelijk Museum, Schiedam, the Netherlands
- 2009
Kibri a Kulturu, Het Gemak, The Hague, the Netherlands
- 2008
Beddington Fine Art Gallery, Bargemon, France
- 2007
Kibri a Kulturu, Cayenne, French Guiana
- 2007
Marcel Pinas, Artlease/Contemporary Art, Utrecht, the Netherlands
- 2007
Herman Krikhaar, Sallernes, France
- 2006
Kibii Wi, Camp de la Transportation, St. Laurent, French Guiana
- 2006
Kibri a Kulturu, Exhibition and catalogue presentation, Readytex Art Gallery, Paramaribo, Suriname
- 2003
Tembe, Readytex Art Gallery, Paramaribo, Suriname
- 2003
Kibri a Kulturu, French Guiana
- 2002
Kibri a Kulturu, Paramaribo, Suriname
Selected Group Exhibitions
- 2011
About Change, World Bank, Washington DC, USA
- 2011
Wrestling with the Image: Caribbean interventions, OAS, Washington DC, USA
- 2010
Kunst is Kracht, Readytex Art Gallery in De Hal, Paramaribo, Suriname
- 2010
National Art Fair (NK ’10), Paramaribo, Suriname
- 2010
Lilly’s Galerie, The Hague, the Netherlands
- 2010
Sribi Switi, San e Psa, Pulchri Studio, The Hague, the Netherlands
- 2010
Paramaribo SPAN, DSB Bank, Paramaribo, Suriname
- 2010
Bienale du Marronage, Matoury, French Guiana
- 2010
Sure Suriname, Arti 10, The Hague, the Netherlands
- 2009
8 December public art installation, Fort Zeelandia, Suriname
- 2009
National Art Fair (NK ’09), Suriname
- 2009
Licht aan Zee, Kunstuitleen/Kunsthal Den Helder, the Netherlands
- 2009
Kréyol Factory, Paris, France
- 2009
Havana Biennial, Cuba
- 2009
Wakaman, Fort Zeelandia, Paramaribo, Suriname
- 2008
De Oude Kerk, Amsterdam, the Netherlands
- 2008
Open Ateliers, Rijksacademie Amsterdam, the Netherlands
- 2008
MK Galerie, Berlin, Germany
- 2008
Art Fair, Utrecht, the Netherlands
- 2007
Latitudes 2007, Paris, France
- 2007
National Art Fair (NK ’07), Paramaribo, Suriname
- 2007
Open Ateliers, Rijksacademie, Amsterdam, the Netherlands
- 2007
Art Move, De Oude Kerk, Amsterdam, the Netherlands
- 2007
Infinite Island-Contemporary Caribbean Art, Brooklyn Museum, New York, USA
- 2006
Latitudes 2006, Paris, France
- 2006
Holland Art Fair, The Hague, the Netherlands
- 2006
Kunst uitgepakt, Museum de Fundatie, Zwolle, the Netherlands
- 2005
Moved Wind Art, Sachsenberg, Germany
- 2005
Open House Exhibition Readytex Art Gallery, Paramaribo, Suriname
- 2004
Paris Cayenne, French Guiana
- 2004
Open House Exhibition Readytex Art Gallery, Paramaribo, Suriname
- 2003
Art Gallery Otrabanda Vieja, Riffort Village, Curaçao
- 2003
Galerie De Pauw, Buren, the Netherlands
- 2003
Erfenis van Slavernij, Wereldmuseum, Rotterdam, the Netherlands
- 2003
Ancestral Whispers, Bolivar Gallery, Jamaica
- 2003
Exotic Caribbean, Museum Tongerlohuys, Roosendaal, the Netherlands
Outdoor Installations
- 2011
Faaka Tiki, Paramaribo, Suriname
- 2008
Moiwana Monument, district Marowijne, Suriname
- 2008
Faaka Tiki, Moengo, Suriname
- 2007
Afaka, Abadoekondre, Suriname
- 2006
Kiki wi Totem, Fort Zeelandia, Suriname
- 2005
Kokolampu for the occasion of 30 years independence, opposite Fort Zeelandia, Suriname
- 2005
Sanfika, Sachsenberg, Germany
- 2004
Fu Memre Moiwana, district Marowijne, Suriname